کشمش یکی ار مهمترین خشکبار صادراتی است دارای خواص مغذی متعدد بوده وحاشیه سود بالایی در تجارت دارد.
کشمش و خواص آن
محصول کشمش در واقع خشک شده میوه انگور است. از گذشته دور مصرف کشمش در جوامع مختلف مرسوم بوده و به عنوان
آجیل همراه با نخود چی استفاده می شده همچنین به عنوان چاشنی و شیرین کننده و طعم دهنده در انواع شیرینی ها و
خوراکی های لذیذ استفاده می شود.
ایرانیان و مصریان باستان از حدود 2000سال قبل از میلاد شروع به تولید کشمش کرده اند مخصوصا در ایران روشهای مختلفی
برای تهیه کشمش به کار رفته و انواع متنوعی از کشمش هم به جهت نوع تهیه و هم از نظر نوع انگور به کار رفته به وجود آمده
است.که کشمش های سبز و طلایی و پلویی و مویزهای مختلف و انواع آفتابی و تیزابی را شامل می شود.
خواص و ارزش غذایی کشمش
اکثر مردم به اهمیت جایگزین کردن قند های طبیعی با شکر و قند های مصنوعی پی برده اند واز محصولاتی مثل کشمش به
عنوان یک ماده غذایی شیرین و خوش طعم دارای مواد مغذی ضروری و مفید برای بدن و منبعی جهت دریافت کالری و انرژی
اسفاده می کنند.از این محصول به راحتی و خیلی سریع می توان به عنوان جایگزین شکر در شیرین کردن چای و یا به جای
شکلات و همچنین شیرین شدن و طعم دادن به کیک و شیرینی و کلوچه استفاده کرد.
به علت سایز کوچکتر کشمش نسبت به خرما در افراد دارای بیماری دیابت مصرف مقدار کم و کنترل شده کشمش به عنوان
شیرین کننده چای و میان وعده شیرین می تواند در کنترل قند خون به این افراد کمک کند البته این افراد نباید بیشتر از حد مجاز
از این محصول استفاده کنند.
یکی از دلایل علاقه مردم یه مصرف کشمش وجود مواد معدنی و مغذی فیبر، پروتئین، پتاسیم ،آهن ،کلسیم، منیزیم،فسفر،
سدیم،روی، همچنین ویتامین های مختلف و ضروری بدن ، اسید فولیک و انتی اکسیدان می باشد که مانع تخریب سلول های
بدن می شود.
میزان ارزش غذایی در 100 گرم کشمش:
انرژی 268 کالری.
آب 24 گرم.
پروتئین 1.2گرم.
سدیم 30 میلی گرم.
کربوهیدرات : 71.3 گرم.
پتاسیم: 708میلی گرم.
فواید مصرف کشمش برای بدن:
تقویت مو
از مهم ترین خاصیت های آن تقویت فولیکول های موی سر است که باعث پیشگیری و درمان ریزش مو می شود.همچنین
شفافیت ورنگ مو را بهبود داده و از شکنندگی و ایجاد موخوره در موهای بلند جلوگیری می کند.
پیشگیری از سرطان
آنتی اکسیدان و فیبر موجود در کشمش ها باعث جلوگیری از سرطان کولون و رشد غیر معمول سلول ها می شود.
تعادل قند خون
مصرف کشمش به طور منظم و مقدار لازم باعث تعادل قند خون می شود.
کاهش کلسترول
فیبر موجود در کشمش باعث کاهش کلسترول بد خون شده و عملکرد روده را بهتر و روان تر می کند.
کاهش فشار خون
خوردن کشمش به علت وجود پتاسیم باعث کاهش فشار خون می شود.
جلوگیری از چروک پوست
به علت وجود سلنیوم در کشمش از پوست در مقابل پیری و چروک جلوگیری می کند.
سلامت و تقویت استخوان ها
کشمش به علت داشتن کلسیم در سلامت و تقویت استخوان ها موثر است.
مضرات استفاده بیش از حد لازم، از کشمش
مصرف بی رویه کشمش موجب افزایش وزن خواهد شد. زیرا کربوهیدرات در میوه های خشک بالا می باشد. کشمشی که
حاوی مواد افزودنی مانند : گوگرد باشد و به روش صنعتی تولید گردد باعث مشکلات تنفسی از جمله آسم می شود. همچنین
می تواند برای افرادی که به گوگرد حسایت دارند مشکلاتی ایجاد کند.
فیبر موجود در کشمش بسیار مفید بوده و برای دستگاه گوارش بسیار عالی می باشد. اما باید در در مصرف آن حدود را رعایت
کرد ؛ زیرا مصرف بیش از حد آن باعث آسیب رساندن به دستگاه گوارش و انسداد روده و سوء هاضمه و سایر بیماری های معده
می شود.
کشمش برای افرادی که دیابت دارند بسیار مفید بوده اما باید به میزان مناسب مصرف کرد ؛ زیرا مصرف زیاد آن موجب افزایش
قند خون می گردد.
موارد آلرژیک دیده شده ناشی از مصرف کشمش
• افزایش تولید مخاط ریه ؛
• آبریزش بینی ؛
ابتلا به عفونت باکتریایی ؛
• مشکلات تنفسی از جمله : سرفه ، خس خس سینه و گرفتگی قفسه سینه ؛
• اسهال و استفراغ و نفخ ؛
افزایش ضربان قلب و شکم درد .
انواع کشمش ایرانی
کشمش ایرانی انواع مختلفی دارد . کشمش طلایی ، کشمش سلطانا ( رنگ برتر تیره / رنگ روشن – ملایر ) ، کشمش سیاه
و کشمش سبز . مزیت کشمش ایرانی عمدتا قیمت آن ، مواد معدنی و فرآوری معدنی است و همین دلیل باعث می شود که
کشمش ایرانی از بهترین کشمش های جهان باشد. این محصول در اواخر تابستان تولید می شود اما در همه فصول سال قابل
خرید و استفاده است. برای خرید کشمش خوب و با کیفیت لازم است به نکات زیر دقت داشته باشید :
• حتما دقت کنید کشمش نباید کاملا خشک و سفت باشد ، باید نرمی و لطافت خود را حفظ کرده باشد. برای این که از
مرغوبیت آن مطمئن شوید می توانید آن را امتحان کنید. رنگ و بوی کشمش تازه بودن آن را نشان می دهد.
• دقت داشته باشید محصول مورد نظر اگر در شرایط مناسب نگهداری نشود محصول نا سالمی تلقی می شود. که اغلب از
ظاهرش می توان کیفیت آن را تشخیص داد . برای مثال : کشمش خراب رنگ غیر طبیعی دارد. ممکن حشره یا تخم آن بر روی
محصول دیده شود ، یا کپک زدگی و کرم زدگی روی آن مشاهده شود .
• سعی کنید کشمش بدون ساقه خریداری کنید که بی درد سر تر است و نیاز نیست وقت خود را صرف تمیز کردن آن کنید .
• روش تولید :
• همان طور که گفته شد نوع کشمش بسته به فرایند تولید آن متفاوت است. که در ادامه می توانید انواع کشمش ها را
بشناسید. مسلما هر چه در فرایند تولید از افزودنی کم تری استفاده شود آن محصول سالم تر و از ارزش غذایی بالاتری برخوردار
خواهد بود.
روش تولید و فراوری کشمش روی قیمت آن تاثیر می گذارد. همچنین ممکن است مواد افزودنی در روش غیر طبیعی باعث
حساسیت معده شده و باعث رفلکس معده شود. بنابراین باید در خرید کشمش حتما دقت کافی داشته باشید.
کشمش آفتابی
کشمش آفتاب خشک یا سایه خشک بدون هیچ گونه مواد افزودنی است و به صورت طبیعی خشک می شود. اگر قصد خرید
محصول ارگانیک با ارزش غذایی بالا دارید این نوع از کشمش به شما پیشنهاد می کنیم. که همچنین در تولید سرکه و شیره
کشمش و الکل طبی و صنعتی کاربرد دارد. خرید کشمش آفتابی علاوه بر این که یک محصول پر طرفدار می باشد قابلیت
استفاده در غذاهای مختلف بسیاری را دارد.
کشمش سبز سایه خشک
نوع دیگری از کشمش است که در مکان های پوشیده و مسقف و در سایه تولید می شود که به آن کشمش سایه خشک می
گویند. این نوع کشمش به صورت طبیعی و سنتی خشک می شود و کشمش مانند کشمش پلویی حالت گردی پیدا می کند.
قیمت کشمش سبز سایه خشک به عوامل گوناگونی از جمله : هزینه حمل و نقل و بسته بندی و … بستگی دارد. خرید
کشمش آفتابی علاوه بر این که یک محصول پر طرفدار می باشد قابلیت استفاده در غذای مختلف بسیاری را دارد . کشمش
سایه خشک به صورت فله ای به فروش می رسد اما کشمش آفتابی هنگام ورود به کارخانه به کشمش پلویی قرمز تبدیل می
شود که در کشور ما بسیار پر فروش و پر طرفدار است.
کشمش سبز بدون تیز آب
ممکن است تولید کشمش در معرض نور آفتاب ، روی زمین و به صورت کاملا ارگانیک و بدون اضافه کردن هیچ ماده افزودنی انجام
می شود . یا ممکن است به تیزآب آغشته و سپس روی زمین و در معرض نور آفتاب پهن شود که به آن کشمش تیز آبی می
گویند . اگر بدون دود گوگرد باشد به ان تیزآبی خرمایی گفته می شود که در بازار داخل و خارج بسیار پر فروش می باشد. قیمت
هر کدام از این محصولات متفاوت خواهد بود.
کشمش سبز قلمی
این نوع کشمش جزو رایج ترین و شناخته شده ترین انواع کشمش می باشد. اکثر مردم آن را می شناسند. یکی از مهمترین
مراکز تولید این محصول شهر کاشمر در خراسان رضوی می باشد .معمولاً از این نوع کشمش ها در کنار نخودچی به عنوان آجیل
دیده می شود که طرفداران زیادی دارد. این محصول از روش آمولسیون سرد تولید می شود به این صورت که یک لیتر روغن را با
دو نیم کیلو گرم کربنات پتاسیم در مقدار ۱۰۰ لیتر آب ترکیب می کنند و بعد از آن انگوری که برداشت شده را پس از تمیز کردن
داخل محلول ریخته و به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در آن نگه می دارند. مدت زمان نگه داشتن آن در محلول به نوع انگور بستگی دارد.
فروش کشمش سبز به کیفیت آن بسیار وابسته است در نتیجه هر چه کیفیت آن بالاتر باشد قیمت کشمش سبز قلمی افزایش
می یابد.
کشمش دودی
کشمش طلایی یا دودی مراحل تولید این محصول مانند کشمش سبز قلمی است که در این روش از گاز گوگرد برای تهیه
کشمش دودی استفاده می گردد .به این صورت که پودر گوگرد را درون سینی می ریزند و آتش می زنند. برای تولید این نوع
کشمش ها باید به صورت تدریجی و چندین مرحله در محفظه باز و بسته شود. اگر به کشمش تیزآب خورده دود گوگرد اضافه
شود کشمش طلایی حاصل می شود .
برای تهیه کشمش دودی از گوگرد استفاده می شود. همان طور که گفتیم قیمت انواع کشمش ( قیمت روز کشمش آفتابی و
قیمت کشمش دودی ، قیمت کشمش سبز اعلاو انواع دیگر آن ) به نوع انگور ، روش خشک کردن آن و مواد افزودنی بستگی
دارد. به عنوان مثال قیمت کشمش دودی نسبت به انواع دیگر بالاتر است.
کشمش تیغی
برای تولید این نوع کشمش از انگور های مختلف مانند انگور مال رزقی استفاده می شود. برای تولید این نوع کشمش مثل
کشمش آفتابی از تیزاب استفاده می شود و تنها فرق آن با کشمش آفتابی در این است که کشمش آفتابی پس از تیزابی
کردن در آفتاب پهن می شود اما این نوع کشمش در سایه و روی بند خشک می شود.
کشمش پلویی
به طور کلی برای نگهداری طولانی مدت از کشمش پلویی باید آن را به ماده نگهدارنده مثل تیزاب آغشته نمود. در ایران انواع
کشمش های پلویی تولید و فراوری می شود برای صادرات اغلب از کشمش پلویی تیزابی و طلایی استفاده می شود ؛ زیرا
ماندگاری این دو نمونه به نسبت کشمش پلویی آفتابی بیش تر است و همین سبب شده تا خریداران بیش تری داشته باشد .
نه فقط در ایران بلکه بیش ترین صادرات کشمش دنیا بیش تر از این دو نمونه کشمش تیزابی و کشمش دودی است.
کشمش مویز
کشمش مویز برای تهیه تعویض اغلب از انگور رزقی استفاده می شود به این صورت که انگور را پس از برداشت در مکانی تمیز و
به دور از هر گونه آلودگی پهن می شود و پس از آن جمع آوری گردیده و در سبد های بزرگ نگهداری می شود. تفاوت کشمش و
مویز در نوع انگوری است که در تهیه آن به کار رفته می شود. مویز نوعی کشمش است که با انگور خاصی تولید می شود.
معمولاً برای مویز از انگور های درشت قرمز سیاه و شاهانی استفاده می شود و به همین علت دانه های درشت دست سیاه
تری نسبت به کشمش دارند. خواص کشمش و مویز تفاوت چندانی ندارد ولی قیمت کشمش و مویز تفاوت دارد.